Kripto düzenlemesine ilişkin kripto kanun teklifi, TBMM’de görüşülmeye başlandı ve milletvekilleri konu hakkında yorumlarını dile getirdi.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Ömer İleri, “Bu teklif, kripto varlık platformlarının faaliyetlerini düzenleyen ve ilerideki düzenlemeler için temel oluşturacak nitelikte önemli bir çalışmadır. Ülkemizde kripto varlıkların ilk kez yasal bir çerçeveye kavuşmasını sağlayacak olan bu teklif, heyecan verici bir ilk adımdır,” dedi.
Genel Kurulda, Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Selim Temurci, kripto varlık piyasasıyla ilgili ilk defa yatırımcıların korunacağı bu yasa teklifini olumlu bir adım olarak değerlendirdi ve teklifte emeği geçenlere teşekkür etti. Temurci, bu teklifin Türkiye’nin gri listeden çıkmasını sağlayacağını belirterek, “Bu yasa teklifi kanunlaştıktan sonra ülkemiz gri listeden çıkacak ve bu lekeden kurtulmuş olacağız,” dedi.
Kripto paranın blok zinciri teknolojisinin bir ürünü olduğuna dikkat çeken Temurci, Türkiye’nin beyin göçü nedeniyle kripto ve blok zinciri teknolojilerinde geri kaldığını ifade etti. “Kripto teknolojisi ve blok zinciri ile ayağa kalkan, zengin bir Türkiye hayal ediyorsak, yetişmiş insan gücümüzü bu topraklarda kullanmak zorundayız,” dedi.
Saadet Partisi Hatay Milletvekili Necmettin Çalışkan ise kripto varlıklarla ilgili düzenlemelerin geç kalındığını vurguladı. Çalışkan, “2018 yılında Finansal İstikrar Komitesi ‘Derhal tedbir alın.’ diye rapor yayınladı ama bu kadar zamandan ve bu kadar insan mağdur olduktan sonra bu yasa dar bir çerçeveyle çıkarılıyor. Yasa, sadece üst düzey oyuncuları korumaya yönelik düzenlemeler içeriyor, fakat dar gelirli kitlelerin mağduriyetini önlemeye yönelik hiçbir madde bulunmuyor,” şeklinde değerlendirmede bulundu.
İYİ Parti Milletvekilinin Kripto Kanun Teklifi Hakkında Yorumları
İYİ Parti İzmir Milletvekili Ümit Özlale, blok zinciri teknolojisi ve bu teknolojiyi kullanan kripto varlıkların yalnızca “rant kapısı” veya “vergi kaynağı” olarak görülmesinin dar bir bakış açısı olduğunu ifade etti. Meclis ve bakanlıkların, kripto varlıklar ve blok zinciri teknolojisi üzerine daha fazla düşünmesi gerektiğini vurguladı.
Türkiye’nin blok zinciri teknolojilerine yeterli yatırımı yapamadığını belirten Özlale, “Kripto varlık piyasasında Türkiye’nin büyük bir kısmının ‘over the counter’ yani tezgahüstü piyasalarda yer aldığını görüyoruz. Kripto varlıkları kara para aklama aracı olarak kullanmaya başlarsak, bu teknolojinin potansiyelini göz ardı etmiş oluruz ve kayıt dışılıkla etkin mücadele edemeyiz. Ayrıca, hızla kara para aklama cennetine dönüşme riskiyle karşı karşıya kalırız,” dedi.
Küçük yatırımcıların korunmasının önemine değinen Özlale, “Her ne kadar gecikmiş ve eksik olsa da bu kanun teklifini olumlu buluyorum. Türkiye, Chainalysis’in blok zincir teknolojisini benimseme endeksinde dünyada 12. sırada yer alıyor ve henüz bu konuda bir mevzuatımız yok. Bu yüzden, acilen mevzuat oluşturup bu teknolojiye yatırım yaparak kripto varlıkların denetim ve düzenlemesini sağlamalıyız. Böylece Türkiye’de sağlıklı bir piyasa mekanizmasının işlemesini temin edebiliriz,” şeklinde konuştu.
Kripto varlıkların vergilendirilmesi gerektiğini de belirten Özlale, kanun teklifinde yer alan işlem harçlarının ise alınmaması gerektiğini savundu.
Faruk Aksu, Kripto Kanun Teklifi için Önemli Noktalara Değindi
MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, yeni kripto varlık düzenlemesiyle ilgili olarak, bu teklifin temel amacının kripto varlık platformlarındaki alım satım faaliyetlerini düzenlemek, piyasayı regüle etmek ve yatırımcı riskini azaltmak olduğunu ifade etti.
Türkiye’de yaklaşık 10 milyon kişinin kripto varlık platformlarında hesap açarak alım satım işlemleri gerçekleştirdiğini belirten Aksu, bu durumun finansal okuryazarlığın artırılmasının önemini vurguladığını söyledi. Kripto varlıkların alım satım ve saklama hizmeti sağlayıcılarının şeffaflığının artırılması gerektiğine dikkat çeken Aksu, fiyatlardaki yüksek oynaklığın ciddi riskler doğurduğunu belirtti.
Aksu, düzenlemenin en önemli etkilerinden birinin kara para aklama ve terörün finansmanını önleme konusunda olacağını düşündüklerini ifade etti. İkincil düzenlemelerle bu alanda boşluk bırakmayan bir yapı oluşturmanın gerekli olduğunu vurguladı.
MHP’li Aksu, bu kanun teklifiyle hukuki bir çerçeve oluşturularak mevcut boşluğun doldurulacağını, kripto varlık piyasasında güven sağlanacağını ve öngörülen regülasyonlarla olası mağduriyetlerin önüne geçileceğini belirtti.
DEM Parti Milletvekili Oluç’tan Kripto Düzenleme Eleştirisi
DEM Parti Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, Türkiye’nin gri listede yer almasının sebebinin yıllardır gerekli önlemlerin alınmaması olduğunu belirtti. Oluç, “Eğer Türkiye kara para aklama cenneti haline geldiyse ve FATF’nin gri listesine girdiyse, bu, sizin yıllardır yapmanız gerekeni yapmamış olmanızdan kaynaklanıyor,” dedi.
Oluç, mevcut kanun teklifinin küçük yatırımcıları koruma veya sigorta içermediğini ve büyük kazançlar elde edilen bu alana yönelik herhangi bir vergilendirme getirmediğini ifade etti.
CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay ise, teklifin bazı maddelerinin Anayasa’ya aykırı olduğunu savundu. Akay, “Bu maddeler, geçmişte olduğu gibi Anayasa’ya aykırılık nedeniyle CHP tarafından Anayasa Mahkemesine götürülecek ve iptal edilecektir,” dedi.
Akay, teklifte asgari sermaye tutarı ve sermaye yeterlilik rasyosunun yer almadığını belirterek, “Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra altı ay içerisinde ikincil bir düzenleme yapılacak. Burada sermayenin yeterli olması önem arz edecek,” şeklinde konuştu.
Kripto varlık sistemlerinde sigorta düzenlemesinin bulunmadığına dikkat çeken Akay, “Kanun teklifinde küçük yatırımcıyı korumak için bir sigorta garantisi yok. Bu garantinin olması gerektiğini düşünüyoruz,” dedi.
Kürsüden uluslararası suç örgütleri, uyuşturucu baronları ve çetelerin isimlerinin bulunduğunu söylediği bir listeyi açan Akay, 20,5 metre uzunluğundaki listedeki suçluların yakalanmasını sağlayan İçişleri Bakanlığı ve emniyet güçlerine teşekkür etti.
AK Parti Milletvekili İleri’den Kripto Varlık Düzenlemesi Üzerine Açıklamalar
AK Parti Ankara Milletvekili Ömer İleri, Türkiye’de faaliyet gösteren 10 kripto varlık hizmet sağlayıcısında toplamda 10 milyondan fazla bakiyeli hesap bulunduğunu belirtti.
Kripto varlıklarla ilgili vatandaşlar açısından önemli risk faktörlerine dikkat çeken İleri, piyasa değerlerinin aşırı oynak olabilmesi, dijital cüzdanların çalınabilmesi ve işlemlerin geri alınamaz nitelikte olmasını başlıca riskler olarak sıraladı.
İleri, kanun teklifinin hem vatandaşları bu risklere karşı korumayı hem de Türkiye’yi blok zinciri teknolojileri alanında önemli bir oyuncu haline getirmeyi amaçladığını vurguladı. Teklifin, ilgili kurumların katkılarıyla kapsayıcı bir çalışma usulüyle hazırlandığını, sektör temsilcileriyle fikir alışverişinde bulunulduğunu ve vatandaşların hassasiyetlerine kulak verilerek geri bildirimlerin dikkatle değerlendirildiğini ifade etti.
Düzenlemenin, blok zinciri teknolojisi ve kripto varlıkların tüm detaylarını kapsayan bir düzenleme olmadığını belirten İleri, “Teklifimiz, kripto varlık platformlarının faaliyetlerini düzenleyen, bir çerçeve getiren ve ilerideki düzenlemeler için temel oluşturacak önemli bir çalışmadır. Bu teklif, kripto varlıkların ülkemizde ilk kez yasal bir çerçeveye kavuşmasını sağlayacaktır,” dedi.
İleri, teklifin genel hatlarıyla temel tanımları içerdiğini, gereksiz tanımlamalardan kaçınıldığını ve bazı uygulama detaylarının ikincil düzenlemelere bırakıldığını vurguladı. “Teklif, kısıtlayıcı olmaktan ziyade ön açıcı, platformlar bazında müdahaleci olmaktan çok yol gösterici, vatandaşlar açısından ise yasaklayıcı olmaktan çok koruyucu ve kollayıcı bir yapıya sahiptir. Merkeziyetsiz teknolojilerin ruhuna uygun bir yaklaşım benimsenmiştir,” şeklinde değerlendirmede bulundu.
Yüksek teknoloji içeren alanların düzenlenmesinde çok erken davranmanın da geç kalmanın da zararlı olduğunu belirten İleri, “Kanun teklifimiz, teknolojinin yeterince olgunlaştığı, ne çok erken ne de geç sayılabilecek, ülkemizin ekonomik büyüklüğüne uygun bir zamanlamayla hazırlanmıştır,” diye konuştu.
