TBMM genel kurulunda yapılan oylamada, kripto paralara ilişkin düzenlemeleri içeren teklif kabul edildi ve böylece kripto paralara dair ilk yasal düzenleme hayata geçirilmiş oldu.
Kripto paralarla ilgili bu kanun teklifi, dünya çapındaki uygulamaların incelenmesinin ardından hazırlandı. Uzun süredir üzerinde çalışılan bu teklif, kripto varlıklar ve hizmet sağlayıcılarıyla ilgili hükümler içermenin yanı sıra, müşterilerin risklere karşı korunmasını hedefleyen düzenlemeleri de kapsıyor.
TBMM kurulunda kabul edilen kripto varlıklara yönelik kanun teklifiyle ilgili 10 soruya verilen yanıtlar ise şöyle:
1- Kripto varlıklarla ilgili yasal altyapı hangi kanunda oluşturulacak?
Kripto paralarla ilgili düzenlemeler Sermaye Piyasası Kanunu’nda yer alacak. Teklif, bu kanuna kripto varlıklara dair tanımlar ekleyecek.
Kanun teklifi, TBMM genel kurulunda kabul edilmesiyle kanunlaşarak Resmi Gazete’de yayımlanacak ve yürürlüğe girecek.
2- Kripto varlık hizmet sağlayıcılar nasıl faaliyet gösterecek?
Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulabilmesi ve faaliyetlerine başlayabilmesi için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) izin alınması gerekecek. Ayrıca, bu hizmet sağlayıcıların kuruluş ve faaliyete başlama süreçlerinde TÜBİTAK’ın belirleyeceği bilgi sistemleri ve teknolojik altyapı kriterlerine uygunluk aranacak. Yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliğiyle ilgili usul ve esaslar da SPK tarafından belirlenecek.
3- Fiyatlar nasıl oluşacak?
Platformlarda fiyatlar serbestçe belirlenecek. Platformlar, işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak amacıyla emir ve işlem esaslarını belirleyecek, gerekli gözetim sistemlerini kuracak ve önleyici tedbirleri alacak.
4- Cüzdan ve fon kayıtlarında hangi esaslar aranacak?
Müşterilerin kripto para transferleri ve fon transferleriyle ilgili kayıtlar, kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından güvenli, erişilebilir ve takip edilebilir şekilde tutulacak. Tüm işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanacak. SPK ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelere uyulacak.
5- Müşterilerin kripto varlıkları ve nakitlerle ilgili düzenlemeler neler olacak?
Müşterilerin kripto varlıkları kendi cüzdanlarında bulundurulacak. Müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmedikleri kripto varlıklar, yetkilendirilmiş bankalar veya kuruluşlar tarafından saklanacak ve müşterilere ait nakitler bankalarda tutulacak.
6- Yükümlülüklerin yerine getirilememesinden kim sorumlu olacak?
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, hukuka aykırı faaliyetleri nedeniyle ortaya çıkan zararlar ve bilişim sistemlerindeki sorunlardan sorumlu olacak. Bu yükümlülükler Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümlerine tabi olacak.
7- Kripto varlıklara el konulabilecek mi?
Müşterilerin nakit ve kripto varlıkları, kamu alacakları için bile olsa, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle haczedilemeyecek, rehnedilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak. Müşterilere ait varlıklar, sadece adli makamlarca el konulması halinde, yetkilendirilmiş kuruluşlar nezdinde muhafaza edilecek.
8- İzinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde hangi cezalar verilecek?
İzinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde bulunan kişiler, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılacak. Zimmet suçu işleyen hizmet sağlayıcıları ise daha ağır cezalarla karşılaşacak.
9- Kripto varlık platformlarından vergi ya da hizmet bedeli alınacak mı?
Düzenlemeyle birlikte vergilendirme getirilmezken, platformlardan her yıl hizmet bedeli olarak gelirlerinin yüzde biri SPK, yüzde biri de TÜBİTAK bütçesine ödenecek.
10- Kanunun yürürlüğe girmesi halinde kripto varlık hizmet sağlayıcılar neler yapacak?
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde, mevcut kripto varlık hizmet sağlayıcıları Kurul’a başvuruda bulunarak faaliyet izni almak veya tasfiye kararı almak zorunda olacak. Yurt dışında yerleşik hizmet sağlayıcılar ise Türkiye’deki faaliyetlerini üç ay içinde sonlandıracak.
